Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Cielcach

Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Cielcach

                    

Cielce16, 98-290 Warta, Tel: (43) 829-45-29      

 

E-mail: szkolacielce@interia.pl

Patron

 

 

 
Mikołaj Kopernik urodził się dnia 19 lutego 1473 roku przy ulicy Świętej Anny w Toruniu (obecnej ulicy Kopernika). Był synem Mikołaja - kupca z Krakowa oraz matki torunianki - Barbary z domu Watzenrode. Został ochrzczony w pobliskim kościele nad chrzcielnicą, którą można jeszcze dzisiaj oglądać. Kopernik posiadał rodzeństwo: starszego brata Andrzeja oraz dwie siostry Barbarę i Katarzynę. Krótko przed śmiercią ojca w 1483 roku rodzina Koperników przeniosła się do kamienicy przy Rynku Staromiejskim. Edukację rozpoczął w szkole parafialnej, w pobliżu kościoła p.w. św.Jana, gdzie uczył się łaciny, rachunków i śpiewu. W 18 roku życia za sprawą wuja Łukasza Watzenrode Mikołaj Kopernik udał się na studia uniwersyteckie do Krakowa .W latach 1491-1495 pobierał nauki w dziedzinie geometrii, trygonometrii, matematyki oraz astronomii.  
Następne lata to kolejne studia we Włoszech w Bolonii na wydziale prawa kanonicznego (1496-1500), a następnie w Padwie (1501-1503), gdzie studiował medycynę. W roku 1503 w Ferrarze Kopernik obronił doktorat z prawa kanonicznego. Po okresie nauki Kopernik wrócił na Warmię, aby służyć kapitule, która umożliwiła mu ukończenie studiów. Na Warmii Mikołaj prowadził szeroko zakrojoną działalność publiczną. Brał udział w zjazdach stanów pruskich u boku swego wuja Łukasza Watzenrode, biskupa warmińskiego.  
Opracował rozprawę o sposobie bicia monet, w której jako pierwszy wśród ekonomistów udowadnia, że dobra moneta wypierana jest z obiegu przez gorszą. Był współautorem pierwszych map Warmii, Prus Królewskich, Zalewu Wiślanego i Królestwa Polskiego. Tłumaczył dzieła greckie na łacinę, otrzymał też zaproszenie władz kościelnych w Rzymie do współpracy przy projekcie reformy kalendarza. Najwięcej jednak czasu poświęcił obserwacji gwiazd.   W roku 1516 Mikołaj Kopernik zostaje mianowany administratorem dóbr wspólnych kapituły. W styczniu 1521 do murów Olsztyna zbliżają się Krzyżacy. Kopernik jako administrator przygotowuje miasto i zamek olsztyński do obrony. Dzięki wzorowemu przygotowaniu atak krzyżacki został odparty i miasto nie zostało zdobyte. Była to wielka zasługa Kopernika. Jeszcze w tym samym, 1521 roku Kopernik został powołany na stanowisko komisarza Warmii. W roku 1523 został wybrany generalnym administratorem diecezji warmińskiej. W tym czasie wrócił do Fromborka i tam pozostał już do śmierci.  
We Fromborku zajmował się sprawami administracyjnymi, leczeniem chorych oraz dalszymi pracami nad nowym układem słonecznym. Kiedy w roku 1537 umiera biskup Ferber, kapituła warmińska wśród czterech kandydatów na to stanowisko wysunęła kandydaturę Kopernika. Jednakże król, do którego należała decyzja w tej sprawie wybrał na biskupa warmińskiego Jana Dantyszka. Przebywając nadal we Fromborku Kopernik zajmuje się astronomią. Przy obserwacji planet posługuje się głównie trzema instrumentami: kwadrantem słonecznym służącym do obliczania szerokości geograficznej miejsca obserwacji, sferą armilarną (astrolabium)- do wyznaczania kątów współrzędnych planety oraz triquetrum (narzędzie paralaktyczne) do obserwacji księżyca. Swą nową teorię podaje w zarysie w tzw. "Komentarzyku", który w odręcznych odpisach krąży po całej Europie.  
Pracę nad dziełem "De revolutionibus" rozpoczął około 1515 roku i właściwie do końca życia ciągle wnosił do niej poprawki. W maju 1539 przybył do Fromborka młody uczony niemiecki Jerzy Joachim von Lauchen zwany Retykiem, który znacznie przyczynił się do wydania drukiem dzieła swojego nauczyciela, Mikołaja Kopernika. W roku 1540 Retyk wydał rozprawę pt. "Narratio prima", czyli "Opowiadanie pierwsze", w którym obwieszcza światu odkrycie Kopernika. Po długich namowach przekonuje astronoma do wydania drukiem dzieła "O obrotach". W roku 1541 Retyk wiezie dzieło Kopernika do Norymbergii. Ukazuje się ono drukiem w 1543 roku w drukarni Jana Petreiusa pod tytułem "De revolutionibus orbium coelestium libri VI", a dedykowane jest papieżowi Pawłowi III. Dzieło składało się z sześciu ksiąg i 203 kart, a pierwszy nakład wynosił około tysiąca egzemplarzy. Pod koniec życia Kopernik ciężko zachorował i dnia 24 maja 1543 roku zmarł. Został pochowany w podziemiach katedry fromborskiej, w pobliżu ołtarza należącego do jego kanonii.